Bible hi hengahte hian a rin tlak em?
1. Science-ah:
Bible rintlakzia leh rinawmzia hi Science thiamna hmanga nemngeh tawh tamtak a awm a, chung zinga ṭhen khat chu han tarlang ila. Jeremia 31:37-ah chuan van boruakte khi a zau zawng teh theih a ni lo tih kan hmu a. Tun hma chuan van lam zir mite’n van boruak khi teh theih a nih an ring ṭhin. Mahse, van lam zirna hmanrua enlenna (Hubble Telescope) hmanga zirchian a nih hnuin mihringte hi van boruak zau taka chhun han te tak te pakhat ve mai kan ni tih an zirchhuak thung.
Van boruak zau leh lian lutuk hi a tehna hmanrua kan la nei mumal lo a, chuvangin a len zawng leh zau zawngte hi kan teh dik hlei thei rih lo a ni. Tin, Joba 26:7-ah chuan, “Hmun ruakah chuan hmâr a tipharh a, lei chu engmah lovah a khai kang a” tih a ni. Joba bu hi kum sang tam tak liam taa ziah a ni a. He thu hi kan chenna leilung hian ni a helkual a ni tih mihringte’n an la hriat hma a ni.
2. Dinchanna emaw Dik Zawknaah
Kum za tamtak chhung mihringte’n Bible hi nuai bo emaw tih bo an lo tum ṭhin a. Hun thim lai (dark ages hun lai) khan kohhran puithiamte, rawngbawltu leh Bishop ho chauh Bible chhiar phalsak an ni. Mi vantlang leh mi pangngai Bible kawl emaw nei emaw chu tan ina khung emaw tihhlum emaw an ni ṭhin. Kohhran siamthat hna tawktute khan dan bawhchhiain anmahniin Bible kha an zir a ngai hial a ni tih hun kal tawh chanchin (history) kan chhiar chuan kan hre thei a.
An huaisenna vangin mi tam tak chu hal hlumte an tawk hial reng a nih kha. Bible nuai bo leh tih boral tuma hmalakna nasa tak awm mahse Bible chu kumtin mai hian, khawvela lehkhabu hralh kal ber a ni zel mai a nih hi! Tin, Bible hi khawvela lehkhabu hralh hnem ber a ni bawk. Isaiah 40:8-ah chuan “Hlobet chu a vuai a, a par chu a chuai thin: kan Pathian thu erawh chu chatuanin a awm reng ang,’ a ti a. Pathian chuan chatuanin Bible hi a awm reng tur thu min hrilh a. Mihring tihchhiat theih a ni lova, mihringte ngawih bo tir thei a ni lo bawk. Bible chu chatuanin a din chang zel ang.
3. Nun Inthlakdanglamnaah
Pathian thu hi chakna leh danglamna a ni a, miin Pathian hnathawhte a rin a, a zawm chuan, a nunah hmasawnna hmuhtur a awm ṭhin. Tunhma lama misual tak tak, tual hial that tawhte pawh Bible an zir vanga lo danglamna ta te sawi tur tam tak an awm a ni. Bible chuan 1 Petera 1:23 ah, “chi chhe thei lakah ni lovin, Pathian thu nung reng leh awm rengah chuan chi chhe thei lo laka piang thar in ni zawk si a,” tiin.
Pathian thu aṭang chauhin mihringin piantharna dik tak a nei thei a ni. Sual tih duhna leh tih châkna kan pianpui theuh a, mahse, Pathian thu thiltihtheihna in mi piangthar ni turin, rilru thar (Rome 12:1, 2), thil siam thar (2 Corinthians 5:17) nihna min neih tir thin a; chubakah chuan sual hneh theihna nun min pe bawk. Miin a nuna Pathian hnathawh a tarlan hian, Bible dikzia leh thiltih theizia chu a lanchhuah tirin a tarlang ṭhin a ni.
A tlangkawmna
Bible hian thu dik a sawi reng em? Pathian chuan mitinte hi amah hnaih a, a ṭhatnate hre fiahturin min sawm ṭheuh a (Sam 34:8). “Aw, LALPA thatzia chu tem chhin teh reng u: Amaha rina nghat mi chu a eng a thawl e.” Midang tawn hriat kan ṭawmpui ngawt thei lo a. Kan tawn hriat chauh kan hrefiah thei thin. Keimahni ngeiin Pathian ṭhatna leh felna hi hrefiah turin min duh a. Chutianga hrefiaha, hmufiah tur chuan Bible hi kan chhiar ngun a pawimawh a ni. Pathian chu kan belchiang anga, midang sawi kan hriat nilovin, keimahni ngeiin thudik chu zawnga hai lang turin min duh a ni. Chutianga zawnga bei ve tur chuan ka sawm che a ni. Chhiar la, zawng la, Pathian hi belhtlak a nihzia leh thudik a sawizia chu nangmah ngei khan hai chhuak ve rawh le.
Comments
No comments yet
Be the first to start the conversation.